Drs. ing. Erik M. van Dam, sr. adviseur kennismanagement en zzp-expert VvAA
In het Nederlands Tijdschrift voor Mondhygiëne (NTvM) van maart dit jaar schreven we een uitgebreide zzp-update onder de titel ‘Blijven werken met zzp’ers in de mondzorg?’. Afgelopen 20 september maakten de verantwoordelijke bewindslieden duidelijk dat een beslissing over ingebruikname van de webmodule en aanscherping van de handhaving aan het volgende kabinet wordt overgelaten. Wat betekent dit voor de praktijk van vandaag?
Evaluatie en uitstel zzp-webmodule
De zzp-webmodule is een online vragenlijst waarmee een opdrachtgever vooraf een indicatie over de aard van de arbeidsrelatie kan krijgen. De module doet, kort gezegd, een uitspraak over de vraag of de zzp’er daadwerkelijk zelfstandig werkt, of dat er sprake is van een dienstbetrekking. Een instrument dat het kabinet naast, of uiteindelijk in plaats van, de huidige zzp-modelovereenkomsten wilde neerzetten.
In hun voortgangsbrief van 20 september doen minister Koolmees (SZW) en staatssecretaris Vijlbrief (Financiën) verslag van een pilot met deze webmodule, die voor de zomer plaatsvond en zes maanden duurde. Deze evaluatie geeft een genuanceerd beeld. Of de evaluatie leidt tot daadwerkelijke ingebruikname van de webmodule als instrument waar rechten aan te ontlenen zijn, laten de bewindslieden aan het nieuw te vormen kabinet. Het blijkt een heet hangijzer: de zzp-webmodule maakte immers al onderdeel uit van het totale zzp-plan uit het regeerakkoord van het huídige kabinet, in 2017.
Zzp-webmodule: niet geschikt voor de zorg
Eerder gaf onder meer VvAA een nadrukkelijk signaal richting het ministerie van SZW over het belang van een sectorspecifieke beoordeling van de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en zzp’er. De module in de huidige vorm houdt daar geen rekening mee. Zo kunnen specifieke bepalingen vanuit zorgwetgeving ten onrechte worden vertaald naar een gezagsrelatie tussen opdrachtgever (praktijkhouder)en opdrachtnemer (zzp’er). Dat zou ervoor zorgen dat zzp’ers geregeld niet meer kunnen worden ingezet, terwijl het wel passend is. Hun smeeroliefunctie, van belang voor de continuïteit van de zorg, kan daarmee in gevaar komen.
Voorlopig zijn de NVM-modelovereenkomsten nog te gebruiken
Zzp-modelovereenkomsten: wél sectorspecifiek
We lezen ons signaal in de voortgangsbrief nadrukkelijk terug. In de (pilotversie van de) webmodule zelf is echter (nog) niet voorzien in een sectorspecifieke beoordeling. In de huidige, door de Belastingdienst beoordeelde, zzp-modelovereenkomsten is dat wél het geval. Het behoud van de huidige modelovereenkomsten voor mondhygiënisten (onder het kopje Gezondheids- en welzijnszorg), ook in de toekomst, is dan ook van belang. Voorlopig kunnen deze overeenkomsten nog gebruikt worden. Werken met en conform (!) de overeenkomsten betekent dan nog steeds werken buiten dienstbetrekking.
Zzp’er moet zelf aansprakelijkheid regelen
Werken conform de modelovereenkomsten betekent onder meer zelf voorzieningen treffen voor beroepsaansprakelijkheid en arbeidsongeschiktheid. Maar ook zelf aansluiten bij een klachten- en geschillenvoorziening. Niet alle zzp-mondhygiënisten hebben dat goed in beeld, zien we in de praktijk. Niet verzekerd zijn voor bijvoorbeeld beroepsaansprakelijkheid betekent niet alleen een risico voor de zelfstandigenstatus richting de Belastingdienst. Het betekent ook een mogelijk onoplosbaar financieel probleem voor de zzp’er als deze aansprakelijk gesteld wordt voor onverhoopte schade veroorzaakt door zijn of haar mondhygiënisch handelen. En kan daarmee ook tot een extra probleem voor de patiënt leiden.
NVM helpt u om te komen tot passende oplossingen om dergelijke zaken te regelen. Met NVM-ledenvoordeel.
Reguliere handhaving verder uitgesteld
Ook een besluit over de hervatting van de reguliere handhaving door de Belastingdienst (inclusief correcties, naheffingen en boetes opleggen) laten de bewindslieden over aan hun opvolgers in een nieuw kabinet, zo is te lezen in de voortgangsbrief. Dat betekent wederom een verlenging van het huidige ‘handhavingsmoratorium’: voorlopig zijn deze correcties alleen aan de orde in geval van kwaadwillendheid of bij niet tijdig opvolgen van directe aanwijzingen van de Belastingdienst.
Er blijft daarmee een mild handhavingsregime van kracht
De datum van 1 oktober dit jaar, genoemd in een eerdere voortgangsbrief (van 16 november 2020) als eerst mogelijke datum voor hervatting, is hiermee van de baan. Er blijft daarmee een mild toezichtsregime van kracht. De Belastingdienst kan wel praktijkbezoeken afleggen, voor zover de coronasituatie dit toelaat, en is dat ook van plan.
Meer informatie: websites en webinars
Meer over het werken met een of als zzp’er vindt u op de website van NVM of de themapagina van VvAA. Op 17 januari verzorgt NVM samen met VvAA een informatieavond voor zzp’ers over dit thema. Op 21 maart verzorgen beide organisaties een informatieavond voor praktijkhouders over het werken met zzp’ers. Binnenkort wordt de inschrijving hiervoor opengesteld.
NVM-mondhygiënisten
Postbus 1166
3430 BD Nieuwegein
T 030-657 10 13
E bureau@mondhygienisten.nl