Uitwerking vaccinatiestrategie COVID-19 per 21 december

Maandag de 21^e december heeft de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Hugo de Jonge de Kamer geïnformeerd over de verdere uitwerking van de vaccinatiestrategie. Naar aanleiding van vragen bij de ledenservices in dit bericht de kern van voornoemde uitwerking en de betekenis ervan voor de mondzorg.

Goedkeuring vaccins en leveringsschema
Het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) heeft een positief advies gegeven over de toelating van het BioNTech/Pfizer vaccin in de Europese Unie. De Gezondheidsraad is gevraagd met spoed te adviseren over de geschiktheid van het vaccin voor de specifieke doelgroepen.  Kort na markttoelating worden de eerste vaccins van BioNTech/Pfizer geleverd. Het leveringsschema ziet er op dit moment als volgt uit:

• December: 174.525 doses
• Januari: 659.100 doses
• Februari: 673.725 doses
• Maart: 994.500 doses

Vooralsnog is het leveringsschema van BioNTech/Pfizer het meest concreet. Het plannen van de vaccinaties door de GGD’en is afhankelijk van de exacte leverdata en de exacte volumes van het BioNTech/Pfizer-vaccin.

De hoofdroute van de vaccinatiestrategie en het advies van de Gezondheidsraad blijven het uitgangspunt voor de volgorde van de vaccinaties. Daarbij dient rekening gehouden te worden met de drie afhankelijkheden:

• De geschiktheid van vaccins voor specifieke groepen;
• Het moment van beschikbaarheid van vaccins, en de aantallen waarin ze worden geleverd; en,
• De logistieke kenmerken. Dit kan bijvoorbeeld gaan over de bewaartemperatuur, maar ook over het aantal vaccins dat per eenheid verpakt zit.

Doelgroepen eerste vaccinatieronde
Zorgmedewerkers van verpleeghuizen, kleinschalige woonvormen, gehandicaptenzorg, wijkverpleging en Wmo-ondersteuning ontvangen als eerste een uitnodiging voor de COVID-19 vaccinatie. Gebaseerd op de beschikbare cijfers en uitgaande van een 75% opkomst voor de vaccinatie, kan iedereen uit bovengenoemde groep gevaccineerd zijn medio maart 2021.

Vaccinatie volgende doelgroepen
Na de vaccinatie van de eerste groep kwetsbare mensen en de zorgmedewerkers die met deze groepen werken, komen volgende groepen in beeld. Na de eerste groep kwetsbaren en hun zorgmedewerkers volgen achtereenvolgens:

2. De tweede groep en dat zijn de 60-plussers:

• Met een medische indicatie, bijv. diabetes, luchtwegziekten,
  chronische nierziekten, afweerstoornis.
• Zonder medische indicatie.
  Bij deze groep wordt gestart met de oudste leeftijd cohorten. Hierbij geldt dat een nadere onderverdeling mogelijk noodzakelijk zal zijn, in verband met de omvang van de leveringen van vaccins.

3. Mensen onder de 60 jaar met een medische indicatie;
4. Zorgmedewerkers van bovengenoemde groepen;
5. Zorgmedewerkers die in direct contact staan met patiënten met COVID-19
6. Overige zorgmedewerkers;
7. Mensen tussen de 18 en 60 jaar. Het gaat daarbij om iedereen zonder
   onderliggend lijden.

De exacte betekenis van deze prioritering voor de mondzorg is nog onduidelijk. Nadere uitwerking volgt en de mondzorgalliantie zal in de reeds geplande gesprekken met VWS het belang van continuering van de mondzorg benadrukken. Bescherming van de zorgverleners is daarbij van belang. Niet alleen via de eigen kennis en kunde, via de richtlijn infectiepreventie en de  leidraad, maar juist ook door middel van vaccinatie. In de gesprekken met VWS zal er ook aandacht zijn voor de groep mondzorgverleners werkzaam in de intramurale setting.

Deze volgorde van doelgroepen, op basis van de voorgestelde hoofdroute, is weergegeven in bijgevoegd figuur.

Afhankelijk van bijvoorbeeld de geschiktheid van deze vaccins voor specifieke groepen, de beschikbaarheid en leveringstermijnen, zal mogelijk binnen deze groepen nog een nadere prioritering moeten worden aangebracht. In volgende voortgangsbrieven komt daar meer informatie over. De mondzorgalliantie zal u hierover blijven informeren.

Inzet extra (mondzorg)personeel voor vaccinaties
De ledenservices krijgen met enige regelmaat berichten van leden die graag willen ondersteunen bij het vaccineren door de GGD’s. De GGD’en beschikken al over geschikt medisch personeel dat vaccins kan toedienen. Zo nodig kunnen mensen met een niet medische achtergrond opgeleid worden, die via de verlengde armconstructie onder het toezicht van medisch personeel vaccinaties kunnen uitvoeren.  De GGD’en hebben berekeningen gemaakt over de aantallen benodigde ‘prikkers’. Afhankelijk van de regio gaat het om 10 tot 30 prikkers. De GGD’en kunnen daarvoor een beroep doen op eigen medewerkers en bestaande poules van mensen in de regio die zij in kunnen zetten voor het vaccineren.

Mocht een tekort dreigen, dan ligt er al een aanzienlijke hoeveelheid aanbiedingen van partijen die kunnen en willen helpen. Met het ministerie van Defensie is de afspraak gemaakt dat zo nodig 1000 mensen kunnen worden opgeroepen voor de coördinatie en ondersteuning op de priklocaties en het daadwerkelijk vaccineren. Via de verlengde arm constructie kan niet-medisch personeel na opleiding onder toezicht van medisch personeel worden ingezet. Defensie start ter voorbereiding van het grootschalige vaccinatieprogramma met het voorbereiden en opleiden van het mogelijk benodigde personeel.

Extra communicatie zorgpersoneel
Ten aanzien van de vaccinbereidheid onder zorgpersoneel komt in de lopende publiekscampagne over vaccinatie, met uitingen zoals advertenties en televisiespot, extra aandacht voor zorgmedewerkers. Bij de uitnodiging voor de vaccinatie ontvangen zij een heldere bijsluiter, gemaakt door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, met daarin informatie over eventuele bijwerkingen en het (gunstige) effect van het vaccin. Ook krijgen online onderdelen uit de publiekscampagne een extra uitwerking richting deze groep en kiezen we voor de kanalen waar zorgmedewerkers vaak te vinden zijn.

Richtlijn ‘Uitvoering COVID-19 vaccinatie’
Tot slot, het RIVM maakt samen met de betrokken (uitvoerende) partijen (Verenso, V&VN, NHG, NVIB, NVAB, NVAVG, Lareb, NIV en LCR) een richtlijn ‘Uitvoering COVID-19 vaccinatie’. De conceptrichtlijn komt 24 december online. De brancheverenigingen worden daarna gevraagd voor randvoorwaardelijke toetsing. Als het EMA klaar is met de beoordeling, er een Europese bijsluitertekst is en de Gezondheidsraad een aanvullend advies heeft gegeven zal de richtlijn zo nodig worden aangepast en is daarna (uiterlijk 31 december as.) definitief. Vervolgens zal de richtlijn bij het beschikbaar komen van een nieuw COVID-19-vaccin of op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten worden uitgebreid.